Przejdź do zawartości

Wojska Obrony Terytorialnej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wojska Obrony Terytorialnej
Godło
Orzeł Wojsk Obrony Terytorialnej
Państwo

 Polska

Siły zbrojne

Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej

Nazwa skrócona

WOT

Data utworzenia

1 stycznia 2017

Proporzec

Motto

„Zawsze gotowi, zawsze blisko”[1]

Liczebność

35 957 (kwiecień 2023)[2]

Najwyższe dowództwa
Cywilne

Minister Obrony Narodowej

Wojskowe

Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej

Multimedia w Wikimedia Commons
Pierwotna siedziba Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej przy ul. Dymińskiej 13 w Cytadeli Warszawskiej
Żołnierze WOT podczas przysięgi wojskowej w Białymstoku
Żołnierze WOT podczas przysięgi wojskowej, wyposażeni w karabinki Grot
Żołnierze WOT podczas ćwiczeń z PPK Javelin

Wojska Obrony Terytorialnej (WOT, znani też jako Terytorialsi[3][4][5]) – jeden z pięciu rodzajów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, obok Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych.

Formowanie i zmiany organizacyjne

[edytuj | edytuj kod]

Początek tworzenia systemu obrony terytorialnej w Polsce w obecnej formie rozpoczął się 30 grudnia 2015 od powołania przez ówczesnego ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza pełnomocnika ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej, którym został Grzegorz Kwaśniak[6]. Następnym etapem było podpisanie przez Ministra Obrony Narodowej Koncepcji utworzenia obrony terytorialnej, które odbyło się dnia 25 kwietnia 2016 w Liceum Ogólnokształcącym im. Waldemara Milewicza w Warszawie[7].

WOT zostały utworzone 1 stycznia 2017 na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw[8], która została podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę 20 grudnia 2016[9]. Od 23 kwietnia 2022 działalność WOT reguluje ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, która w momencie wejścia w życie zastąpiła ustawę z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej[10].

29 marca 2017 Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej osiągnęło zdolność do działania oraz formalnie przejęło dowództwo nad trzema pierwszymi brygadami WOT zlokalizowanymi w Białymstoku, Lublinie oraz Rzeszowie[11]. 21 maja 2017 w Białymstoku, Lublinie oraz Rzeszowie odbyły się pierwsze w historii WOT przysięgi wojskowe[12].

Na stworzenie Wojsk Obrony Terytorialnej w 2017 przeznaczono 1 096 908 000 zł[13]. Plany formowania WOT z 2016 zakładały, że liczba żołnierzy obrony terytorialnej ma docelowo osiągnąć 53 tysiące. Względy finansowe spowodowały weryfikację tej liczby, jeszcze w październiku 2018 MON planował na 2019 liczebność WOT na poziomie 31,6 tys. żołnierzy, w tym 27 tys. żołnierzy niezawodowych[14]. Proces budowy formacji pozwolił określić możliwości szkoleniowe WOT na ok. 10 tys. nowych żołnierzy rocznie[15]. Na koniec 2017 liczba żołnierzy wynosiła ponad 7600[13]. W grudniu 2019 roku przekroczono stan 24 tys.[16] a na koniec 2021 32 tys.[17]

Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej przejęło i kultywuje dziedzictwo tradycji Komendy Głównej Armii Krajowej (1942–1945)[18]. Święto Wojsk Obrony Terytorialnej obchodzone jest 27 września[19]. 1 marca 2024 prezydent Andrzej Duda wręczył sztandar wojskowy Dowództwu Wojsk Obrony Terytorialnej[20].

  • Insygnia Dowództwa WOT
  • Odznaka pamiątkowa – awers (od 2020)
    Odznaka pamiątkowa
    – awers
    (od 2020)
  • Odznaka pamiątkowa – rewers (od 2020)
    Odznaka pamiątkowa
    – rewers
    (od 2020)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy (2018–19)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy
    (2018–19)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy (2018–19)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy
    (2018–19)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy (od 2019)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy
    (od 2019)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy (od 2019)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy
    (od 2019)

Zadania

[edytuj | edytuj kod]
Żołnierze WOT w Prudniku podczas powodzi w 2024

Wojska Obrony Terytorialnej przeznaczone są do:

  • prowadzenia działań obronnych we współdziałaniu z wojskami operacyjnymi oraz wsparcia elementów układu pozamilitarnego;
  • prowadzenia samodzielnych działań niekonwencjonalnych, przeciwdywersyjnych i przeciwdesantowych;
  • udziału w zabezpieczeniu przyjęcia i rozwinięcia sojuszniczych sił wzmocnienia w nakazanych rejonach;
  • realizacji przedsięwzięć z zakresu: zarządzania kryzysowego, zwalczania klęsk żywiołowych oraz likwidacji ich skutków, ochrony mienia, akcji poszukiwawczo-ratowniczych[8];
  • prowadzenie działań informacyjnych[21].

Struktura organizacyjna (2017)

[edytuj | edytuj kod]

Stan na rok (2017–2020)

[edytuj | edytuj kod]

Stan na rok 2021

[edytuj | edytuj kod]

18 marca 2021 minister Mariusz Błaszczak podczas odprawy w Zegrzu podpisał decyzję, na mocy której do stanu istniejącego dodano trzy nowe brygady OT[36]:

24 września 2022 minister Mariusz Błaszczak podpisał w Kolnie decyzję o powołaniu w ramach wojsk obrony terytorialnej Komponentu Obrony Pogranicza. Na początek będzie to dziesięć batalionów żołnierzy w czterech województwach na granicy wschodniej: podlaskim, warmińsko-mazurskim, lubelskim i podkarpackim[37].

Uzbrojenie i sprzęt bojowy

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Lista uzbrojenia i sprzętu bojowego Wojsk Obrony Terytorialnej.

Żołnierze WOT

[edytuj | edytuj kod]
Dowódcy
Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia służby
gen. broni Wiesław Kukuła (01.01.2017 – 30.12.2022)[38][39]
cz.p.o. gen. bryg. Maciej Klisz (01.01.2023 – 06.02.2023)[40]
gen. dyw. Maciej Klisz (07.02.2023 – 10.10.2023)[41][42]
cz.p.o. gen. bryg. Krzysztof Stańczyk (11.10.2023 – 02.05.2024)[43]
gen. bryg. Krzysztof Stańczyk od 3 maja 2024[44]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Paulina Glińska, Magdalena Kowalska-Sendek, WOT – misja, struktura, szkolenie [online], polska-zbrojna.pl, 21 maja 2017 [dostęp 2017-06-02] (pol.).
  2. ↑ Otwarte Dane [online], gov.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  3. ↑ Jak krok po kroku zostać Terytorialsem [online] [dostęp 2023-09-05].
  4. ↑ Zarobki w Wojskach Obrony Terytorialnej. Ile pieniędzy dostają Terytorialsi? [online], praca.gazetaprawna.pl, 16 sierpnia 2023 [dostęp 2023-09-04] (pol.).
  5. ↑ LOS (oprac.), Żołnierze WOT dostaną podwyżki. Na takie zarobki mogą liczyć terytorialsi w 2023 r. [online], www.money.pl, 7 marca 2023 [dostęp 2023-09-04] (pol.).
  6. ↑ Bartłomiej Misiewicz, Pełnomocnik MON ds. Obrony Terytorialnej Kraju [online], www.mon.gov.pl, 30 grudnia 2016 [dostęp 2017-05-02] (pol.).
  7. ↑ Koncepcja obrony terytorialnej podpisana [online], www.mon.gov.pl, 25 kwietnia 2016 [dostęp 2017-05-02] (pol.).
  8. ↑ a b Dz.U. z 2016 r. poz. 2138
  9. ↑ Druk nr 966 [online], www.sejm.gov.pl [dostęp 2017-05-02] (pol.).
  10. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 655
  11. ↑ Paulina Glińska, Dowództwo WOT gotowe do działania [online], www.polska-zbrojna.pl, 29 marca 2017 [dostęp 2017-05-02].
  12. ↑ Pierwsi żołnierze WOT złożyli przysięgę [online], www.mon.gov.pl [dostęp 2017-06-02] (pol.).
  13. ↑ a b Rafał Lesiecki, WOT po pierwszym roku: 7,6 tys. żołnierzy, wydane 1,1 mld złotych [online], defence24.pl, 9 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-12] (pol.).
  14. ↑ Wojska Obrony Terytorialnej wyhamowują. onet.pl, 2018-12-03. [dostęp 2018-12-03].
  15. ↑ Komunikat Dowództwa WOT na potrzeby portalu Defence24.pl z 26 lipca 2019 roku.
  16. ↑ Komunikat Wojsk Obrony Terytorialnej, "Kolejne przysięgi żołnierzy WOT, formacja liczy już ponad 24 tys. żołnierzy" z dnia 9 grudnia 2019 roku. Dostęp [22-12-2019.]
  17. ↑ Ulotki i plakaty | Teczka prasowa | Biuro prasowe Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej [online], media.terytorialsi.wp.mil.pl [dostęp 2022-02-10] (pol.).
  18. ↑ Dziennik Urzędowy MON. 2017-06-29. [dostęp 2017-07-14]. (pol.).
  19. ↑ Dz.Urz.MON 2018 poz. 110. 2018-08-14. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
  20. ↑ Prezydent wręczył sztandar Dowództwu Wojsk Obrony Terytorialnej [online], dzieje.pl [dostęp 2024-03-01] (pol.).
  21. ↑ Struktura i zadania [online], www.mon.gov.pl [dostęp 2017-01-20] (pol.).
  22. ↑ Dz.U. MON 2017 ↓, poz. 45.
  23. ↑ Dz.U. MON 2017 ↓, poz. 46.
  24. ↑ Dz.U. MON 2017 ↓, poz. 47.
  25. ↑ Dz.U. MON 2018 ↓, poz. 18.
  26. ↑ Dz.U. MON 2018 ↓, poz. 19.
  27. ↑ Telewizja Polska S.A, 6 Mazowiecka Brygada OT przenosi się do Radomia [online], warszawa.tvp.pl [dostęp 2021-02-08] (pol.).
  28. ↑ a b c WOT rozpoczyna trzeci etap budowy formacji [dostęp 2018-01-07]
  29. ↑ Kontakt - Ministerstwo Obrony Narodowej - Portal gov.pl [online], Ministerstwo Obrony Narodowej [dostęp 2019-09-04] (pol.).
  30. ↑ Wojewódzki Sztab Wojskowy w Bydgoszczy - Informacje Ogólne [online], wszwbydgoszcz.wp.mil.pl [dostęp 2019-09-04].
  31. ↑ Terytorialsi - Wojska Obrony Terytorialnej w Twojej okolicy [online], terytorialsi.wp.mil.pl [dostęp 2019-09-04].
  32. ↑ Dz.U. MON 2019 ↓, poz. 32.
  33. ↑ Dz.Urz.MON 2019 poz. 12. 2019-01-24. [dostęp 2019-01-28]. (pol.).
  34. ↑ Dziennik Urzędowy Ministerstwa Obrony Narodowej [online], www.dz.urz.mon.gov.pl [dostęp 2019-02-27].
  35. ↑ Decyzja Nr 120/MON z dnia 24 sierpnia 2020 r. w sprawie nadania imienia patrona 16. Dolnośląskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej. dz.urz.mon.gov.pl, 25 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-31].
  36. ↑ Nowe brygady i bataliony WOT [online], media.terytorialsi.wp.mil.pl [dostęp 2021-03-18] (pol.).
  37. ↑ W wojskach obrony terytorialnej będzie Komponent Obrony Pogranicza
  38. ↑ M.P. z 2017 r. poz. 233
  39. ↑ M.P. z 2018 r. poz. 986
  40. ↑ Gen. Kukuła już nie dowodzi WOT. Znamy następcę. defence24.pl, 2021-08-11. [dostęp 2023-01-05].
  41. ↑ M.P. z 2023 r. poz. 368
  42. ↑ M.P. z 2023 r. poz. 1106
  43. ↑ Mariusz Błaszczak pisze o dalszych zmianach w armii. Pułkownik na czele WOT. rp.pl, 2023-10-11. [dostęp 2023-10-11].
  44. ↑ M.P. z 2024 r. poz. 583

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Wojska Obrony Terytorialnej
Brygady
Operacje

Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej
Zwierzchnictwo
Skład
(rodzaje
oraz pozostałe
komponenty
i służby SZ)
Główne struktury
dowodzenia
rodzajami SZ
Główne struktury
dowodzenia
komponentami SZ
innymi niż rodzaje
Operacje
zagraniczne
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wojska_Obrony_Terytorialnej&oldid=75097177”